Moin leev Lüüd,
in dat letzt Rundbreef harr ik op dat Projekt „Spraakutbo“ henwiest. De Initschatiev hett sück to Opgaav maakt, Plattdüütsch wedder to leven un de Spraak wedder an uns hüdige Tied anpassen. To dat höört ok en ‚“moderner“ Woorschatt: bispeelswies Klimaopwarmen/Klimaerwärmung, wedderbruukbar/wiederverwendbar or Lidmaadstaat/Mitgliedstaat. So künnt wi de Spraak ok in uns hüdige Levenswies anwennen un se wedder mehr un mehr in’t hele Leven insetten. Mehr Henwiesen gifft dat bi de Websteed vun dat Nedderdüütschsekretariat ünner https://www.niederdeutschsekretariat.de/sprachplanung. Bläädert mal op de Websteed. Dor findt ji veel intressante Neeigkeiten.
Veel Spaaß wünscht
Ut uns Plattdüütschfamilje:
Uthangkasten, Bökertuusch, Bökerhall sünd för uns de dree Stickwöör vun de letzt Tiet.
Bilder EBV
De Uthangkasten an den Eidelstedter Wekenmarkt, de hett lang leddig stahn un nu is wedder „Leven“ introcken. Ok wi hebbt dor en Platz funnen un hebbt all de eersten Informataschonen un Henwiesen op uns Plattdüütsch Krink uthangt.
An’n 26. Februar harrn wi wedder uns Bökerschapp apen maakt. Dat geev veel Utwahl an Leesstoff. Tuuscht wurrn plattdüütsch Böker ünnerenanner. För elkeen weer wat Bruukbores dorbi. Dat mookt wi nächst Johr wedder. Vörher gifft dat aver noch en tweeten Bökerflohmarkt mit „plattdüütsche Lesung“ in de Bökerhall an’n Eidelstedter Markt. Dat sünd wi. An Sünnavend, 15. März, Klock een leest wi in den Bökerhall egen Geschichten un Vertellens ut de Böker vör.
Bi de Inliedwöör vun düssen Rundbreef heff ik schreven, dat wi uns Spraak den daaglich Spraakbruuk anpassen mööt. „Künstliche Intelligenz“ -KI- is hüüt en begängig Begreep, de jümmers mehr bruukt warrt. Un dat woll ik nu mal sülvs utproberen, wat dat denn dormit op sik hett. Lest mal de neegst Geschicht. Se is nah de vun mi vörgeven Stickwöör vun de KI op Plattdüütsch schreven un tekent wurrn. Ofschon an‘ Enn noch „Feinschliff“ un Verbetern vun de een or annere Rechtschrievfehler nödig weern. Aver as „Rüstwark“ för een Geschicht kann KI goot to bruken ween. Man vun de minschlich „Handarbeit“ sull man aver nich aflaten. KI kann helpen. Dennoch blifft de Minsch wiederhen nödig. KI ist man bloot een Maschien.
Fazit: Mi hett de Versöök wiest, dat ok de moderne KI uns Spraak kennt un Plattdüütsch ok in de hüdige Tiet keen Spraak ut de „Mottenkist“ is.
Un nu de KI-Geschicht:
„Wat schhall ik alleen in mien Stuuv sitten un op de Möbels oppassen?“
Maxi weer `n Rentnersche. Se weer zwar een lütte Person, harr aver een groot Hart un enn stark Willen. Un so weer se vun her Frünn „Maxi“ nöömt. – Se leev alleen in her lütte Wahnung. Dorbi is se aver nich gnatterig wurrn. Nee, se weer een fründliche Fro, de mit hör 75 Johr noch vull Leven steekt.
De Rent? Na, de weer nich so üppig, un dat Geld weer knapp. Aver dat hett nich schaadt, denn Maxi wuss sik to helpen. Kurierfohrten heet de Utweg. Kurierfohrten för Ladens, Bedrievens or Lüüd ut de Naverschop. „Dat Geld bruuk ik egentlich nich“, smustert se, „aver mit de paar Mark kann ik mi en beten Luxus günnen“. Un so hölpt de Kurierforten nich bloot bi de lütt Rent, sünner ok noch bi dat besünnere „Luxusleven“ vun Maxi.
Jedeen Dingsdag un Freedag snappte se sik nu ehren ole´n Leverwagen, de mehr Rost as Farv hett un föhr dörch de Gegend. Se levert allens, vun frische Eier bit to ole Böker – transporteert Möbels un weer de Inkoopshülp vun de Navers. Un wenn de fraagt, worüm se so faken mit hör lütten Leverwagen ünnerwegens weer, seggt se: „Wat schall ik alleen in mien Stuuv sitten un op de Möbels oppassen? De kenn ik doch all un klaut weern se ok nich! Op miene Fohrten lehr ik bannig veel Minschen kennen. De sünd all ünnerscheedlich un dat gefallt mi.“
Een hett all mal to mi seggt, dat ik de Eier nich so schüddeln schall. Un een anner hett mi fraagt: of ik de ole Böker in de Ümzugkartons ok all leest hebb? Dösige Fraag! Man een Kerl weer besünners utverschaamt. De fraagt mi doch glatt weg, op he mi nich de Inkoopstüüt vun den Navers afköpen kann? De Geschäft sünn all dicht und he harr so´n bannigen Smacht. Dor kunn ik aver ok nich hölpen. De muss wieder hungern. De Tüüt heff ik em nich verköfft“, vertellt se mit een Grientje.
So löppt de Tied. Jedeen Dingsdag un Freedag weer Maxi op Kurierfohrt. As se wedder eenmal op´n Törn weer, kaam se an en lütten Café vörbi. Dor seet en ole Mann, de eensam an sien Kaffee nippen weer. Maxi bleev stohn un froog: „Wat is los? Worüm sittst du hier so allen?“ De Mann kiekt se an un seggt: „Ach, ik tööv op mien Fru, aver de kümmt nie nich mehr.“
Maxi överleggt kort un seggt denn: „Weest du wat? Ik hebb Tied! Loot uns tohoop en Kaffee drinken. Ik kann di vun mien Aventüern vertell´n, un du kannst mi dien Geschichten vertell´n.“ De Mann lacht, un so seten se tosamen, drinken Kaffee, snackt tohoop un kunnt sik över all de verrückten Dinger, de se in eer Leven beleevt hebbt half dootlachen. Vun da an weer de ole Mann en faste Deel vun Maxis Fohrten. Se föhren tosamen, levert Saken ut un hebbt gemeensam veel Spaaß. „Sehst, dat is de Luxus, de ik mi gönn!“, seggt Maxi oftins. „Gemeensam mit Frünnen ünnerwegens to wesen, is mehr weert, as all dat Geld vun de Welt.“
na mien Stickwöör schreven un tekent vun de KI
Tieden:
-
De Plattsnacker dreept sik wedder an’n 12. März, Klock söven, in dat Huus vun de Elisabeth Kark, Eidelstedter Dorfstraße
 Bild Bücherhalle |
|
To´n Enn noch´n lütten Spaaß:
